Jaarlijks promoveren er ruim 60 mensen in de sciences humaines et sociales (SHS; de alfa- of gamma-wetenschappen) aan de Université de Paris Sorbonne Paris Nord in Villetaneuse, zo’n 15 km ten noorden van Parijs. Hun onderzoek wordt gecoördineerd door een École Doctorale, die sinds ongeveer 2010 naar Erasmus heet. Een medewerker van de school vertelt mij dat de toenmalige directeur, Dominique Philon, deze naam koos vanwege de betrokkenheid van Erasmus met dit brede gebied van wetenschap.
Ik heb een afspraak met de huidige directeur Antoine Pécoud, die graag tijd vrij maakt om iemand met zo’n opmerkelijk project als het mijne te woord te staan, “al is er misschien niet zoveel Erasmiaans aan onze school”. Hij vraagt mij nog wel of het niet nog beter zou zijn om te paard te reizen. Een Montaigne-volgeling, Gaspard Kœnig, heeft onlangs wel zo’n tocht gemaakt: Notre vagabonde liberté À cheval sur les traces de Montaigne. Te paard is zeker authentieker, maar minder 21e eeuws.
Antoine is ook hoogleraar sociologie en gelukkig heeft hij mij zijn telefoonnummer gegeven, want de fysieke zichtbaarheid van de École Doctorale Érasme beperkt zich tot een enkele affiche en een op dat moment leeg kantoor. Dat had ik niet gauw gevonden.
De École is verantwoordelijk voor allerlei praktische zaken van het onderzoek van de promovendi, die vaak ook in het buitenland werken, natuurlijk voor het bewaken van het kwaliteit van deze hoogste wetenschappelijke graad en voor de bijbehorende administratie. We vergelijken de doortastende wijze waarop de Universiteit van Turijn destijds aan Erasmus de doctorsgraad verleende – binnen een week na aankomst op grond van alles wat hij al had laten zien in zijn publicaties, maar nog wel met een verdediging – met de protocollen van nu. Wat is verantwoorder? En wat zou Erasmus zelf van een en ander vinden?
Leuk om samen na te denken over wat Erasmus’ ideeën vandaag nog kunnen betekenen. Bedankt daarvoor, Antoine. Aan het eind van de middag fiets ik weer terug naar mijn tijdelijk onderkomen.