“Op die school zaten wij vroeger ook”. De eigenares van mijn hotel in Denzlingen ontvangt mij heel gastvrij en begripvol als ik verregend uit Straatsburg op de fiets aankom. Als ik vertel dat ik de reis ondernomen heb vanwege het Erasmus-Gymnasium, roept zij uit dat dat de school was van haar en haar man, al heette het destijds nog niet naar Erasmus. De gewoonte om scholen naar bekende personen te noemen, bestaat pas vrij recent in Duitsland.
Als ik bij de school aankom – gelukkig droog – en vraag naar de betekenis van Erasmus voor het Gymnasium nemen de docenten mij meteen mee naar een plaquette met het motief van de school, het bekende Erasmuscitaat dat mensen niet geboren maar gevormd worden. Dit is via drie thema’s – gevormd, kosmopolitisch en medemenselijk – verder uitgewerkt, zoals dat ook duidelijk wordt op de website van de school. En het Gymnasium reikt jaarlijks een Erasmusprijs uit aan jongeren die deze uitgangspunten goed in de praktijk brachten.
Erasmus is in veel afbeeldingen en meer citaten binnen de school aanwezig, maar als ik docenten en leerlingen naar hem vraag, komt ze niet altijd meteen met een antwoord. Wel hoor ik regelmatig theoloog, filosoof en met name ook dat hij al (enige tijd) dood is. De laatste lerares echter die ik spreek, komt met het volledigste antwoord, ook over Erasmus opvatting dat vroomheid iets is van mensen die oprecht goed zijn voor elkaar en hun omgeving.
Niemand vermeldt dat Erasmus tegen het eind van zijn leven enige jaren in Freiburg im Breisgau woonde, nog geen tien kilometer verderop. Ik ben daar natuurlijk wel langsgefietst; voorlopig het verste punt op mijn Erasmuspelgrimage.